Świąteczne przejedzenie - jak sobie z nim poradzić?

21 grudnia 2020

Biesiadowanie w gronie najbliższych, przy suto zastawionym stole to nieodłączny element świętowania różnych okazji. Zwłaszcza Boże Narodzenie to czas, gdzie w wielu domach pojawiają się potrawy, czasami przyrządzane tylko raz w roku. Są to zazwyczaj wyczekane, pyszne dania i ciasta, które nie rzadko są bardzo kaloryczne, tłuste i ciężkostrawne. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że trudno nam będzie odejść od stołu, nie tylko ze względu na wyśmienite potrawy, ale głównie ze względu na brak umiaru i zdrowego rozsądku. Nie musimy mieć wcale problemów z trawieniem, ale ilość, czas i rodzaj spożytych pokarmów sprawią, że po Świętach możemy czuć się bardziej zmęczeni oraz ociężali.

Kilka praktycznych wskazówek

Do właściwego trawienia ważna jest również atmosfera podczas posiłku, pośpiech czy pora jego spożywania. Warto wiedzieć, że już samo myślenie o jedzeniu, jego widok, smak i zapach powodują, że nasz organizm przygotowywuje się do trawienia.

Zadbajmy więc o kilka prostych zasad:

• bierzmy małe kęsy i żujmy pokarm długo,
• róbmy przerwy podczas posiłku,
• nie jedzmy tuż przed snem,
• spędźmy ten czas również aktywnie fizycznie,

Wykorzystajmy naturalne substancje

Istnieje mnóstwo roślin i przypraw poprawiających trawienie. Ponadto są pewne sposoby z których warto korzystać gdy przychodzi czas na świętowanie przy stole.
Zatem:
• nie unikajmy w tym czasie warzyw i owoców – źródło błonnika na pewno ułatwi pracę układu pokarmowego
• jeśli mamy możliwość warto do potraw dodać kminek, cząber, imbir, majeranek,
• jeśli już chcemy zjeść pieczywo to unikajmy jasnego, pszennego. Razowe czy żytnie stanowi dobrą alternatywę
• do posiłku można wypić lampkę czerwonego, wytrawnego wina, raczej unikajmy mocnych trunków
• po dużym i tłustym posiłku warto sięgnąć po napary z mięty, kopru włoskiego, cząbru, melisy czy majeranku,
• do posiłku można włączyć także łyżeczkę zmielonego ostropestu plamistego, który wspiera pracę wątroby a także chroni ją,
• pamiętajmy o nawodnieniu, jest to niezbędne do prawidłowej pracy układu pokarmowego, możemy popijać np. wodę z cytryną czy zieloną herbatę, najlepiej jednak na 30 minut przed posiłkiem bądź ok. 1 godzinę po posiłku,

Wracając do codzienności

Warto jednak zacząć od samego początku, czyli tego czy na co dzień, przy spożywaniu posiłków pojawiają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego czy nie.

Jeśli wiemy, że mamy problemy z trawieniem, to możemy wspomagać i przygotowywać swój układ pokarmowy. Jeśli nie wiemy czy mamy problemy z trawieniem to warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
• czy czuję się ociężale po posiłku?
• czy mam wzdęcia/ gazy?
• czy odbija mi się po posiłki?
• czy mam bóle w nadbrzuszu?
• czy mam zgagę?
• czy zdarzają się biegunki?

Jeśli bez wyraźnych przyczyn miewamy wspomniane dolegliwości, mogą one świadczyć o problemach trawiennych.
Żeby spożywane produkty mogły być strawione a zawarte w nich składniki wykorzystane przez organizm, zajść musi wiele mniej i bardziej skomplikowanych procesów. Każdy etap trawienia jest ważny, ale nie zajdzie on bez prawidłowo działających narządów układu pokarmowego. Jama ustna, przełyk, żołądek, wątroba, trzustka, jelito cienkie oraz grube- wszystko musi ze sobą współgrać. Ważne jest zarówno dokładne żucie pokarmu, jak i właściwe pH żołądka, odpowiednia ilość enzymów oraz żółci, a także właściwy skład bakterii w jelitach. Jednak drugą stroną medalu jest to co i jak spożywamy.

Jak usprawnić trawienie?

1. Przed posiłkiem, zwłaszcza zawierającym białko (czyli mięso, jaja, ryby) należy wypić wodę z sokiem z połówki cytryny lub octem jabłkowym (1-2 łyżki na 1/3 lub 1/2 szklanki wody) - to pozwoli na dokwaszenie żołądka przed spożyciem właściwego pokarmu a co za tym idzie usprawni to jego działanie. Przeciwwskazaniem są stany zapalne śluzówki jelit, wrzody i ciąża.

2. Jeśli występują problemy z pracą np. trzustki, żołądka czy wątroby może dojść do zaburzonego wydzielania enzymów. Prowadzi to do nieprawidłowego trawienia a w konsekwencji do upośledzonego wchłaniania składników pokarmowych oraz dysbiozy w jelitach, czyli przerostu szkodliwych bakterii. Objawami niewystarczającej ilości enzymów są; wzdęcia, uczucie ciężkości po jedzeniu, nudności, brak apetytu. Enzymy można włączyć w postaci kapsułek spożywanych przed posiłkami.

3. Probiotyki i prebiotyki działają korzystnie na pracę jelit, co przekłada się również na funkcjonowanie całego organizmu. Te pierwsze to kultury korzystnych bakterii, które zasiedlają nasze jelita, można je naturalnie znaleźć w produktach kiszonych czy jogurtach. Natomiast prebiotyki to substancje, które stanowią pożywkę dla bakterii probiotycznych, przyczyniając się do ich wzrostu i namnażania. Prebiotyki zawarte są np. w błonniku roślinnym, dlatego tak ważna jest jego zawartość w diecie.

Niech jedzenie będzie także formą celebracji i docenienia naszego organizmu. Ten świąteczny czas jest do tego okazją. Po wszystkim będziemy się czuć wypoczęci i pełni energii a nie zmęczeni i ociężali, czego Wam i sobie życzę.

Wesołych Świąt,

Daria Nowak
mgr dietetyki

Kategorie