Cytologia - badania profilaktyczne są podstawą w utrzymaniu dobrego zdrowia

Seen by: 1171, 2 czerwca 2020

Badania profilaktyczne są podstawą w utrzymaniu dobrego zdrowia, pozwalają na wykrycie chorób, zanim jeszcze pojawią się objawy. Kobiety powinny regularnie odwiedzać lekarza ginekologa, wykonywać cytologię oraz badania piersi. Pozwala to na wykrycie chorób we wczesnym stadium i szybkie wdrożenie potrzebnego leczenia.

Wskazania

Cytologia to badanie, które ma na celu wykrycie komórek nowotworowych w szyjce macicy. Dzięki badaniu można ocenić, czy kobieta znajduje się w grupie ryzyka zachorowania na raka szyjki macicy lub raka trzonu macicy. Rak szyjki macicy to choroba, która jest bardzo groźna, w Polsce zachorowalność jest bardzo duża. Pacjentki zgłaszają się do lekarza, kiedy choroba jest w zaawansowanym stadium i leczenie nie zawsze jest skuteczne. Wczesne wykrycie pozwala na całkowite wyleczenie, dlatego badanie cytologiczne jest tak ważne. Cytologia pozwala również wykryć infekcje intymne oraz zakażenie wirusem HPV, który przyczynia się do rozwoju nowotworu. Badanie cytologiczne powinna wykonywać każda kobieta, która rozpoczęła współżycie oraz kobiety od 21 roku życia, nawet gdy nie prowadzą życia seksualnego. Zaleca się, aby badania wykonywać co rok, maksymalnie co dwa lub trzy lata. U niektórych kobiet istnieją wskazania do częstszego wykonywania badania. Do tej grupy należą panie, które mają osłabioną odporność, nosicielki wirusa HIV, kobiety leczące nadżerkę układu rozrodczego oraz kobiety, które często zmieniają partnerów seksualnych. Cytologia wykonywana jest również u kobiet w ciąży, najczęściej w pierwszym i trzecim trymestrze.

Jak wygląda badanie?

Badanie wykonywane jest przez lekarza ginekologa, na fotelu ginekologicznym. Badanie nie jest bolesne, trwa kilka minut. Lekarz wprowadza do pochwy wziernik i specjalną szczoteczką pobiera komórki z tarczy i kanału szyjki macicy. Pobrany rozmaz nakładany jest na szkiełko cytologiczne i wysyłany do badania mikroskopowego. Wyniki, w zależności od poradni, otrzymuje się w ciągu 1-4 tygodni. Badanie cytologiczne można wykonać w przychodniach oraz gabinetach prywatnych. Aby skorzystać z badania w ramach NFZ, potrzebne jest skierowanie, które może wystawić lekarz pierwszego kontaktu. NFZ refunduje jedno badanie na trzy lata. Koszt badania prywatnego nie jest wysoki, waha się między 30-50 zł.

Przygotowanie do badania

Cytologię można wykonywać w dowolnym dniu cyklu, z wyjątkiem dni, kiedy występuje miesiączka. Najlepiej wymaz pobrać kilka dni przed planowaną datą menstruacji. Aby badanie było wiarygodne, należy 4 dni wcześniej odstawić wszystkie preparaty dopochwowe oraz zrezygnować z irygacji pochwy. 24 godziny przed badanie należy zrezygnować ze współżycia oraz nie wykonywać badania ani usg ginekologicznego. Cytologia nie powinna być wykonywana w czasie trwania i leczenia infekcji układu rodnego.

Wyniki badania

Do niedawna wyniki cytologii były klasyfikowane do jednej z pięciu grup cytologicznych. Pierwsza i druga grupa oznaczała wynik prawidłowy, kolejne wynik nieprawidłowy. Obecnie badanie opisywane jest według klasyfikacji Bethesda. Opis cytologii jest bardziej szczegółowy, zawiera informacje przydatne dla lekarza. Jeżeli w opisie jest informacja, że w rozmazie występują wyłącznie komórki prawidłowego nabłonka tarczy i kanału szyjki macicy, pacjentka może być spokojna. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, wymagana jest konsultacja i dalsza diagnostyka. W takim wypadku nie należy wpadać w panikę, nieprawidłowy wynik nie musi oznaczać raka. Zaburzone wyniki mogą wskazywać na infekcje lub stan zapalny, mogą być wynikiem nadżerki. Czasami wynik jest niejednoznaczny, w takim wypadku należy powtórzyć badanie. Sama cytologia nie pozwala na rozpoznanie raka. Aby potwierdzić chorobę niezbędne jest badanie histopatologiczne. Jeżeli badania potwierdzą nowotwór, leczenie jest zależne od stopnia zaawansowania choroby. Należy pamiętać, że im choroba jest wcześniej wykryta, tym leczenie jest szybsze i mniej inwazyjne.