COVID-19 co o nim wiemy?

Rok 2020 zbliża się ku końcowi, niestety dla większości z nas upłynął on w cieniu nowego wirusa, choroby a także pandemii. Chociaż naukowcy intensywnie pracują nad zbadaniem i poznaniem SARS-Cov-2 wciąż mamy więcej pytań niż odpowiedzi. Warto jednak podsumować dotychczasowe napływające do nas informacje.

Co to jest SARS-Cov-2?

SARS-Cov-2 to nowy rodzaj wirusa z rodziny koronawirusów. Pierwsze wzmianki o koronawirusach pochodzą z lat 60. Mogą one powodować przeziębienia, ale też cięższe infekcje dróg oddechowych. Jak wszystkie wirusy do przetrwania koniecznie potrzebują żywego gospodarza. Niestety pod koniec roku 2019 w Chińskim mieście Wuhan pojawił się nowy patogen (nazwany właśnie SARS-Cov-2), który w bardzo szybkim czasie zaczął rozprzestrzeniać się na cały świat. Chociaż koronawirusy są znane naukowcom, pojawienie się nowego, niezwykle zaraźliwego wirusa zmusiło badaczy do wytężonej pracy nad opracowywaniem skutecznej terapii i metod zapobiegających rozprzestrzenianiu się epidemii.

Co to jest Covid-19?

Jest to choroba zakaźna wywołana wirusem SARS-Cov-2, która w najostrzejszym swoim przebiegu może prowadzić do ostrej niewydolności oddechowej. Samo zakażenie może przebiegać bezobjawowo, ale w niektórych przypadkach może prowadzić do śmierci. To pokazuje jak szeroki jest wachlarz możliwości przebycia tego zakażenia. Przebieg choroby jest uzależniony od wielu czynników takich jak:
- wiek chorego (szczególnie narażone są osoby po 60 roku życia),
- choroby współistniejące (nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, choroby układu krążenia, choroby układu oddechowego, upośledzone działanie układu odpornościowego, nowotwory, przewlekłe choroby nerek)
- tryb życia (palenie papierosów)

Jak można się zarazić Covid-19?

Wirus przenosi się drogą kropelkową. Oznacza to, że znajduje się on w wydzielinach osoby zakażonej np. w ślinie czy wydzielinie z nosa. Poprzez kichanie czy kaszel wirus wydostaje się na zewnątrz. Zakrywanie ust czy nosa ręką podczas np. kaszlu, powoduje że wirus przedostaje się na inne, dotykane powierzchnie. Rozprzestrzenianiu się wirusa sprzyja również zimna, sucha pogoda.

Gdy wirus dotrze do osoby zdrowej, łączy się z receptorami ACE2, które mówiąc najogólniej umożliwiają mu przedostanie się do komórki i replikację. Najwięcej receptorów znajduje się w nosie, płucach, jelitach i sercu. Wirus jest bardziej zaraźliwy niż dotychczas znane nam wirusy. Do tego część osób przechodzi go bezobjawowo, co nie oznacza, że takie osoby nie zarażają. Jak informują naukowcy do 48 godzin przed wystąpieniem objawów, następuje możliwość zarażania innych osób. Dlatego tak ważne jest dbanie o higienę, mycie rąk zwłaszcza po kontakcie z miejscami czy rzeczami dotykanymi przez wiele, różnych osób. Należy także unikać dużych skupisk ludzkich i utrzymywać dystans.

Jakie są objawy choroby?

Jak już wspomniałam można przejść zakażenie wirusem bezobjawowo, jednak część osób doświadcza różnego rodzaju objawów.

Najczęstsze objawy

- gorączka,
- suchy kaszel,
- ból mięśni,
- zmęczenie,
- utrata apetytu,

Rzadziej występujące objawy

- ból głowy,
- ból gardła,
- biegunka,
- utrata smaku i węchu,
- zapalenie spojówek,
- przebarwienia u palców rąk i nóg,
- wymioty,
- duszności

Bardzo poważne objawy

- utrata przytomności,
- ciągły ból i ucisk w klatce piersiowej,
- duszność i duże problemy z oddychaniem,
- zasinienie ust,

Objawy mogą występować w różnych konfiguracjach i trwają zazwyczaj od 2 do 14 dni przy łagodnej bądź umiarkowanej postaci choroby. Jednak im trudniejszy przebieg choroby tym rekonwalescencja trwa dłużej.

Co zrobić gdy zachoruję?

Po pierwsze nie panikować i dokładnie obserwować występujące objawy. Trzeba uświadomić sobie, że około 80% chorych osób przechodzi COVID-19 łagodnie. Przede wszystkim musimy pozostać w domu i poinformować innych domowników o pogorszonym samopoczuciu. Po drugie należy zadbać o nawodnienie, można pić wodę z cytryną, miodem i imbirem, a przy dolegliwościach żołądkowych miętę i rumianek bądź samą wodę. Skupmy się przede wszystkim na odpoczynku i odprężeniu. Dajmy sobie czas na relaks. Przy suchym kaszlu można zastosować inhalacje. Nie należy brać żadnych lekarstw bez konsultacji z lekarzem, zwłaszcza wykrztuśnych syropów czy leków obniżających gorączkę. Jeśli chcemy się zbadać na obecność wirusa należy skontaktować się z lekarzem rodzinnym, który po przeprowadzonym wywiadzie skieruje nas na pobranie próbki i po ewentualnym pozytywnym wyniku, zostaniemy skierowani na kwarantannę. W razie pogarszającego się stanu zdrowia należy skontaktować się z lekarzem, który ustali terapię i przekaże zalecenia.

Czy istnieje lek na Covid-19?

Niestety nie ma dedykowanego leku dla tej choroby. Leczenie Covid-19 nie jest łatwą sprawą. Wykorzystywane są leki, którymi docelowo leczy się inne schorzenia. Wykonywano próby z chlorochiną-lekiem przeciwmalarycznym, amantadyną-którą stosuje się u chorych na Parkinsona, wykorzystywano także leki przeznaczone dla chorych na HIV, interferon a także inne leki przeciwwirusowe.

Czy pożywienie ma znaczenie?

Nie ma żywności czy suplementów, które uchronią nas przed zakażeniem wirusem. Istnieją natomiast produkty, które zawierają składniki działające antywirusowo i poprawiające naszą odporność. Dlatego warto włączyć do swojej diety produkty takie jak:
- czosnek i cebula,
- miód,
- olej kokosowy i oliwę z oliwek
- kurkumę, imbir, goździki, cynamon
- kiszonki (ogórki, buraki, kapustę)
- aronię (sok, herbatę) i zieloną herbatę

Ciekawostki odkryte przez naukowców:

Naukowcy odkryli, że właściwe stężenie witaminy D w organizmie człowieka zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu choroby i śmierci spowodowanej Covid-19. Jest to ważna informacja, ponieważ większość ludzi właśnie w okresie jesienno zimowym a także wiosennym ma zbyt mały poziom witaminy D. Witamina ta wpływa na naszą odporność nie tylko w odniesieniu do wirusa SARS-Cov-2. Warto więc zadbać o jej prawidłowy poziom. Jej stężenie możemy oznaczyć z krwi badając metabolit 25(OH)D3.
Wartości poniżej 20 ng/ml świadczą o niedoborach, natomiast optymalnym stężeniem jest 50-60 ng/ml.

Kurkumina jest związkiem, który wykazuje właściwości przeciwwirusowe, a także immunomodulujące odpowiedź układu odpornościowego, co oznacza, że w razie potrzeby może zwiększać, ale także hamować odpowiedź immunologiczną. Kurkumina hamuje także burzę cytokin, która jest zbyt intensywną odpowiedzią układu odpornościowego powodującego silne zapalenie. Wykazano, że kurkumina może być przydatna w leczeniu ciężkiego wirusowego zapalenia płuc wywołanego Covid-19.

Jak się okazuje mimo, że rok to tak naprawdę niewiele czasu w świecie medycyny, mamy już informacje jak się zarażamy, kto jest najbardziej narażony oraz jak może przebiegać choroba.

Ważne jest abyśmy nie dali się przytłoczyć nadmiarem informacji. Strach i stres tylko nas osłabiają, a w trudnych chwilach musimy być silni. Miejmy na uwadze nową sytuację, dostosujmy się, ale starajmy się żyć jak najbardziej normalnie.

Daria Nowak
mgr dietetyki