WITAMINA C - czego o niej jeszcze nie wiemy?

3 grudnia 2021

W okresie jesienno-zimowym, kiedy to szczególnie chcemy zadbać o swoje zdrowie, zdecydowanie częściej sięgamy po suplementy. Jak pokazują statystyki aż 64% polskiego społeczeństwa sięga po preparaty witaminowo-mineralne wspomagające zdrowie. Do jednej z najczęściej wybieranych w postaci suplementu witamin zaliczamy witaminę C. Co o niej już wiemy, a jakie mity krążą wokół jej spożycia? Tego dowiesz się z tego artykułu.

Historia odkrycia witaminy C ściśle wiąże się z występowanie szkorbutu (inaczej gnilec) – czyli choroby z tytułu niedoboru witaminy C, objawiającej się zapalenie dziąseł i wypadaniem zębów, bólami stawów, mięśni i kości. Pierwsze objawy tej choroby opisywano w egipskich papirusach już w 1550 r. p.n.e. Najcięższy przebieg choroba ta miała na terenach pozbawionych przez większość roku dostępu do świeżych warzyw i owoców jak na przykład w Europie Północnej oraz wśród marynarzy, odbywających dalekomorskie podróże. Obecnie przypadki zachorowania są bardzo rzadkie. Można powiedzieć, że witamina C jest bardzo popularna i znana z wielokierunkowego działania na nasz organizm. Przez większość osób nadal najbardziej kojarzona ze wzmacnianiem odporności. Witamina C, tak jak inne witaminy jest związkiem organicznym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu o pochodzeniu egzogennym, co oznacza, że nasz organizm nie jest w stanie sam jej wyprodukować. Z tego powodu musimy zadbać o jej dostawę z dietą.

Czego jeszcze nie wiemy o witaminie C?

Witamina C, czy inaczej kwas askorbinowy, poza odpornością uczestniczy także w wielu innych procesach fizjologicznych. Jeden z nich to ochrona przed chorobami nowotworowymi. Witamina ta jest silnym antyoksydantem, który wymiata wolne rodniki inicjujące uszkodzenia naszego DNA oraz zwiększa aktywność limfocytów odpowiedzialnych za eliminację komórek nowotworowych. Ponadto uczestniczy w powstawaniu kolagenu, czyli białka występującego głównie w stawach i skórze. Dzięki niemu nasza skóra jest jędrna, a stawy sprawne. Ponadto witamina C pośrednio odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych i regulację ciśnienia tętniczego. Witamina C wpływa także na wchłanianie żelaza niehemowego, stąd jest zalecana przy anemii. Ponadto zwiększa także przyswajanie wapnia. Witamina C odpowiada także za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, uczestniczy np. w produkcji noradrenaliny – istotnego neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za naszą reakcję na stres. Istnieją badania naukowe, które mówią o tym, iż obniża stężenie glukozy we krwi w stanach hiperglikemii oraz na czczo u chorych na cukrzycę. Jak widać jej znaczenie dla naszego zdrowia jest duże. Ponadto z uwagi na swoje właściwości chemiczne, witamina C jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym jako dodatek do żywności, gdyż zapobiega procesom utleniania odpowiedzialnym za negatywny wpływ na kolor, zapach czy wartość odżywczą żywności.

Czy witamina C rzeczywiście pomaga przy przeziębieniu?

Co już wiadomo od dawna o witaminie C, to fakt, że z pewnością wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Uczestniczy m.in. w produkcji komórek odpornościowych walczących z patogenami. Dlatego może być stosowana jako suplement wspomagający naszą odporność. Niestety do dziś nie udowodniono wystarczająco jej wpływu na skrócenie czasu trwania przeziębienia ani łagodniejszy przebieg grypy. Dlatego bezzasadne wydaje się jej wdrażanie w dużych porcjach w momencie pojawienia się infekcji. W obiegu krążą także różne opinie co do jej dawkowania. Oficjalne zalecenia mówią o ilościach do 100 mg dziennie dla osób dorosłych. Inne stanowiska zachęcają do dawek na poziomie 1000 mg. I tutaj znowu brak bezspornych argumentów. Z pewnością witamina ta nie jest dla nas toksyczna, organizm wydala jej nadmiar wraz z moczem. Przy tym trzeba jednak mieć na uwadze, że jej nadmiar może powodować nawet uszkodzenie nerek. Dlatego warto zastanowić się, czy jej suplementacja w dużych ilościach jest nam potrzebna. Z przeciętnej diety dostarczamy jej ok. 70-80 mg , co zaspokaja nasze zapotrzebowanie. Jeśli jednak stosujemy dietę ubogą w warzywa i owoce albo jesteśmy narażeni na choroby, przed którymi ta witamina może nas chronić, a do tego żyjemy w stresie - wówczas warto rozważyć jej suplementację. W przeciwnym razie wystarczy codziennie zadbać o realizację tak często powtarzanych zaleceń dietetycznych związanych ze zjadaniem warzyw i owoców w ilości minimum 500 g dziennie. Taka porcja wystarczająco zabezpieczy nas w tę witaminę w sposób naturalny.

Produkty zawierające witaminę C

WARZYWA

  • papryka
  • natka pietruszki
  • brukselka
  • kalarepka
  • brokuły
  • kapusta
  • kalafior
  • szpinak
  • cykoria
  • fasolka szparagowa
  • rzodkiewka
  • sałata
  • pomidory
  • marchew
  • buraki
  • ziemniaki wiosenne
  • ziemniaki zimowe

OWOCE

  • owoce dzikiej róży
  • czarne porzeczki
  • truskawki
  • kiwi
  • grejpfruty
  • cytryny
  • pomarańcze
  • porzeczki czerwone i białe
  • agrest
  • maliny
  • jabłka
  • gruszki
  • śliwki
  • banany
  • orzechy

Kategorie