Pierwsza pomoc przedmedyczna

Seen by: 366, 9 lipca 2024

Co to jest pierwsza pomoc?

Pierwsza pomoc to zestaw prostych, ale skutecznych czynności podejmowanych w celu ratowania osoby w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia. Może obejmować resuscytację krążeniowo-oddechową, tamowanie krwotoków, udzielanie pomocy przy oparzeniach i zadławieniach oraz inne działania, które mają na celu stabilizację stanu poszkodowanego do czasu przyjazdu zespołu ratownictwa medycznego.

Dlaczego warto znać zasady pierwszej pomocy?

Znajomość zasad pierwszej pomocy jest niezwykle ważna, ponieważ wypadki zdarzają się nieoczekiwanie. Szybkie i odpowiednie zareagowanie może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie poszkodowanego. Posiadanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy to nie tylko kwestia wiedzy, ale również obowiązek wynikający z przepisów prawnych, takich jak ustawa o państwowym ratownictwie medycznym.

Jak postępować na miejscu zdarzenia?

Kiedy znajdziesz się na miejscu zdarzenia, pierwszym krokiem jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie i poszkodowanemu. Upewnij się, że miejsce zdarzenia jest bezpieczne, na przykład wyłączając źródła prądu, oddalając osobę od ruchu drogowego czy substancji chemicznych. Następnie, oceń stan poszkodowanego – sprawdź, czy jest przytomny i oddycha. Jeżeli jest nieprzytomny, natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy 112 lub 999 rozpocznij udzielanie pierwszej pomocy.

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO) – kiedy i jak ją wykonać?

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa jest kluczowym elementem pierwszej pomocy przedmedycznej, szczególnie w przypadku zatrzymania akcji serca. Procedura składa się z cykli 30 ucisków klatki piersiowej i 2 oddechów ratunkowych. Szybkie rozpoczęcie RKO może uratować życie i dać szanse na przeżycie poszkodowanego.

Jak wykonać RKO?

  1. Ułóż poszkodowanego na plecach na twardej powierzchni.
  2. Umieść dłonie na środku klatki piersiowej.
  3. Wykonuj 30 ucisków klatki na głębokość 5-6 cm z częstotliwością 100-120 ucisków na minutę.
  4. Następnie wykonaj 2 oddechy ratunkowe: odchyl głowę do tyłu, unieś brodę i zakryj usta poszkodowanego swoimi ustami, dmuchając powoli, aż klatka piersiowa się uniesie.
  5. Kontynuuj cykle 30 ucisków i 2 oddechów ratunkowych do czasu pojawienia się zespołu ratownictwa medycznego.

Uwagi dodatkowe

  • Zmiany ratownika: Jeśli jest więcej osób do pomocy, zmieniajcie się co 2 minuty, aby uniknąć zmęczenia.
  • Automatyczny defibrylator zewnętrzny (AED): Jeśli jest dostępny, użyj go jak najszybciej. AED sam poprowadzi Cię przez procedurę defibrylacji.
  • Dzieci: U dzieci poniżej 1 roku życia oraz małych dzieci, technika RKO jest nieco inna. U dzieci stosuje się 5 oddechów ratunkowych na początku, a uciski klatki piersiowej wykonuje się za pomocą dwóch palców (u niemowląt) lub jednej ręki (u małych dzieci).

Pierwsza pomoc przy udarze 

Pierwsza pomoc przy udarze jest kluczowa dla zwiększenia szans na przeżycie i minimalizację długoterminowych skutków. Jak udzielać pierwszej pomocy osobie z podejrzeniem udaru, co zrobić, zanim przyjedzie karetka pogotowia ratunkowego, oraz jak rozpoznać objawy udaru. Dowiedz się, jak ratować życie w sytuacjach nagłych i zyskać pewność w udzielaniu pomocy.

Co to jest udar?

Udar mózgu to nagły stan medyczny spowodowany przerwaniem dopływu krwi do mózgu. Może być spowodowany zatorem (udar niedokrwienny) lub pęknięciem naczynia krwionośnego (udar krwotoczny). Objawy udaru mogą obejmować nagłe osłabienie jednej strony ciała, trudności w mówieniu, zaburzenia widzenia oraz silny ból głowy. Udar wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Szybka reakcja w przypadku udaru jest kluczowa, ponieważ każda minuta bez dopływu krwi do mózgu zwiększa ryzyko trwałych uszkodzeń mózgu i innych powikłań. Szybkie udzielenie pierwszej pomocy oraz natychmiastowe wezwanie pogotowia medycznego może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie i zmniejszyć ryzyko długoterminowych skutków zdrowotnych.

Główne objawy udaru

  1. Osłabienie lub paraliż jednej strony ciała: Poszkodowany może nie być w stanie podnieść jednej ręki lub może mieć opadniętą połowę twarzy.
  2. Trudności w mówieniu: Poszkodowany może mówić niewyraźnie lub w ogóle nie być w stanie mówić.
  3. Zaburzenia widzenia: Nagłe pogorszenie widzenia w jednym lub obu oczach.
  4. Silny ból głowy: Nagły, intensywny ból głowy bez wyraźnej przyczyny.
  5. Zaburzenia równowagi i koordynacji: Problemy z chodzeniem, zawroty głowy.

Rozpoznanie tych objawów jest kluczowe dla natychmiastowego udzielenia pomocy.

Pierwsza pomoc przy udarze – krok po kroku

Oceń stan poszkodowanego. Sprawdź, czy jest przytomny i czy oddycha normalnie. Jeśli osoba jest nieprzytomna, ale oddycha, połóż go w pozycji bocznej ustalonej. Natychmiast zadzwoń pod numer alarmowy 112 lub 999 i opisz dyspozytorowi objawy. Powiedz, że podejrzewasz udar, co zwiększy priorytet przyjazdu pogotowia.

  • Jeśli poszkodowany jest przytomny, uspokój go i upewnij się, że nie wykonuje nagłych ruchów. Jeżeli jest przytomny, należy go uspokoić i upewnić się, że jest w bezpiecznej pozycji. Pomóż mu usiąść lub położyć się w wygodnej pozycji, unikać nagłych ruchów i wysiłku fizycznego. Możesz ułożyć osobę z uniesioną głową, aby ułatwić przepływ krwi do mózgu.
  • Jeśli osoba jest nieprzytomna, sprawdź drogi oddechowe. Jeśli nie oddycha, rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, sprawdź drogi oddechowe i oddychanie. Jeśli nie oddycha, natychmiast rozpocznij resuscytację. Wykonuj uciski klatki piersiowej i oddechy zgodnie z zasadami RKO, aż do przyjazdu pogotowia.

Wezwanie pogotowia ratunkowego jest kluczowe w przypadku udaru. Szybka interwencja zespołu ratownictwa medycznego może znacząco zwiększyć szanse na przeżycie. Dyspozytor może również udzielać wskazówek, jak postępować do czasu podjazdu karetki.

Pierwsza pomoc, gdy poszkodowany nie oddycha

Jeżeli osoba nie oddycha, musisz natychmiast przystąpić do RKO. Najważniejsze jest, aby nie tracić czasu i działać szybko, ponieważ każda sekunda jest cenna. Skontaktuj się z pogotowiem ratunkowym, dzwoniąc pod numer 112 i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej, zgodnie z zasadami opisanymi powyżej.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach

Oparzenia mogą być spowodowane przez kontakt z gorącymi przedmiotami, płynami lub ogniem. Najważniejsze jest natychmiastowe schłodzenie oparzonego miejsca. Trzymaj oparzone miejsce pod bieżącą zimną wodą przez co najmniej 10-20 minut, aby zmniejszyć ból i obrzęk. Po schłodzeniu, przykryj oparzenie sterylną gazą lub czystą tkaniną, unikając przyklejania materiału do rany.

Jeśli oparzenie zostało spowodowane przez substancję chemiczną, natychmiast usuń substancję z powierzchni skóry, spłukując ją dużą ilością wody przez co najmniej 20 minut. Zdejmij skażoną odzież i zabezpiecz osobę przed dalszym kontaktem z substancją chemiczną.

Postępowanie przy krwotokach – jak tamować krwawienie?

Krwotok to nagły stan, który może prowadzić do utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Aby zatrzymać krwawienie, przyłóż czystą gazę lub tkaninę do rany i uciskaj miejsce krwawienia. Jeśli krwotok jest bardzo silny, zastosuj opaskę uciskową powyżej rany. Unikaj zbyt mocnego zaciskania, aby nie uszkodzić tkanek.

Jeśli to możliwe, unieś krwawiącą kończynę powyżej poziomu serca poszkodowanego. To pomoże zmniejszyć przepływ krwi do rany i ułatwi tamowanie krwotoku.

Co zrobić w przypadku zadławienia?

Jeżeli poszkodowany może kaszleć, zachęcaj go do dalszego kaszlenia. Jeśli nie może oddychać, mówić ani kaszleć, przystąp do działania:

  1. Wykonaj 5 uderzeń między łopatki, pochylając poszkodowanego do przodu.
  2. Jeżeli to nie pomoże, wykonaj manewr Heimlicha: stojąc za poszkodowanym, obejmij go rękami, zaciśnij pięść i umieść ją nad pępkiem, drugą ręką obejmij pięść i wykonaj 5 mocnych uciśnięć w górę i do siebie.

Pierwsza pomoc w przypadku zadławienia u niemowląt różni się od pomocy udzielanej dorosłym. Należy pamiętać o delikatności i odpowiednich technikach dostosowanych do wieku dziecka. Oto kroki, które należy podjąć:

Szybko oceniaj stan niemowlęcia. Jeśli dziecko kaszle lub płacze, oznacza to, że jego drogi oddechowe nie są całkowicie zablokowane. W takim przypadku zachęcaj dziecko do kaszlu, co może pomóc usunąć przeszkodę. Jeśli dziecko nie oddycha lub nie wydaje żadnych dźwięków, przystąp do natychmiastowych działań ratunkowych.

Jeżeli dziecko nie oddycha:

  • Połóż niemowlę twarzą w dół na swoim przedramieniu, trzymając jego główkę w dłoni.
  • Upewnij się, że główka jest niżej niż tułów.
  • Podaj 5 energicznych uderzeń dłonią między łopatki dziecka.

Jeśli uderzenia między łopatki nie przyniosą efektu:

  • Obróć niemowlę na plecy, trzymając jego główkę.
  • Ułóż dziecko na swoim przedramieniu, tak aby główka była niżej niż tułów.
  • Użyj dwóch palców (wskazującego i środkowego) do wykonania 5 ucisków klatki piersiowej na środku mostka, poniżej linii sutków.

Kontynuuj cykl 5 uderzeń między łopatki i 5 ucisków klatki piersiowej do momentu:

  • Usunięcia przeszkody i przywrócenia normalnego oddychania.
  • Przyjazdu pogotowia ratunkowego.
  • Utraty przytomności przez dziecko.

Podstawowe wyposażenie apteczki pierwszej pomocy

  • Rękawiczki jednorazowe
  • Gazy jałowe
  • Bandaże elastyczne i opaski uciskowe
  • Plastry z opatrunkiem
  • Nożyczki
  • Folia NRC (koc ratunkowy)
  • Środek do dezynfekcji ran
  • Instrukcja udzielania pierwszej pomocy

Regularnie odświeżaj swoją wiedzę i umiejętności z zakresu pierwszej pomocy poprzez udział w kursach i szkoleniach. To pomoże Ci być lepiej przygotowanym na sytuacje awaryjne i skutecznie udzielać pomocy potrzebującym. Pamiętaj, że Twoja interwencja może uratować życie.

Kategorie