Grzybica pochwy – objawy, przyczyny i skuteczne leczenie grzybicy pochwy

Seen by: 181, 8 listopada 2024

Grzybica pochwy, znana także jako kandydoza pochwy, to infekcja grzybicza pochwy i sromu wywołana przez drożdżaki z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Grzybica pochwy może rozwijać się na skutek zaburzenia naturalnej flory bakteryjnej pochwy, co sprzyja namnażaniu się grzybów. Objawy grzybiczej infekcji pochwy są nieprzyjemne, a leczenie grzybicy pochwy powinno być wdrożone jak najszybciej, aby uniknąć powikłań.

Flora bakteryjna pochwy – przyczyny rozwoju infekcji bakteryjnych

Prawidłowa mikroflora pochwy to klucz do zdrowia intymnego kobiet. Jej zaburzenia mogą prowadzić do rozwoju infekcji bakteryjnych, które są jednymi z najczęściej spotykanych problemów ginekologicznych.

Mikroflora składa się z różnych rodzajów mikroorganizmów, z których największe znaczenie mają pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus). To właśnie one pomagają utrzymać kwaśne pH pochwy (4,0-4,5), co tworzy środowisko niekorzystne dla rozwoju chorobotwórczych bakterii i grzybów. Pałeczki kwasu mlekowego wytwarzają kwas mlekowy oraz inne substancje antybakteryjne, które chronią przed infekcjami i pomagają zachować równowagę mikroflory.

Zaburzenia mikroflora pochwy mogą być spowodowane przez różne czynniki, które zakłócają równowagę mikrobiologiczną i osłabiają naturalne mechanizmy obronne pochwy. Do najczęstszych przyczyn należą:

  • Stosowanie antybiotyków
    Antybiotyki działają nie tylko na bakterie chorobotwórcze, ale również na korzystne bakterie Lactobacillus. Ich nadmierne lub długotrwałe stosowanie może prowadzić do zaburzeń flory pochwy i sprzyjać rozwojowi infekcji bakteryjnych, a także grzybiczych.
  • Zaburzenia hormonalne
    Zmiany hormonalne, np. w trakcie cyklu miesiączkowego, ciąży, menopauzy, a także stosowanie środków antykoncepcyjnych, wpływają na pH pochwy i mogą zmieniać skład mikroflory bakteryjnej.
  • Nieodpowiednia higiena intymna
    Stosowanie agresywnych mydeł lub płynów do higieny intymnej z niewłaściwym pH może osłabić pałeczki kwasu mlekowego i zaburzyć równowagę bakteryjną pochwy.
  • Czynniki stylu życia
    Czynniki takie jak stres, brak snu, niewłaściwa dieta, a także korzystanie z publicznych basenów czy noszenie syntetycznej bielizny mogą sprzyjać zmianom mikroflory pochwy, zwiększając ryzyko infekcji.
  • Współżycie seksualne
    Partnerzy seksualni mogą przenosić na siebie różne bakterie, co także może wpływać na równowagę mikroflory organizmu.

Najczęstsze objawy grzybicy pochwy

Grzybica pochwy i sromu objawia się szeregiem charakterystycznych symptomów, które mogą różnić się nasilenie i intensywność w zależności od stopnia infekcji. Do najczęstszych objawów grzybicy pochwy należą:

Swędzenie i pieczenie okolic intymnych

Swędzenie i pieczenie to najczęściej występujące objawy kandydozy pochwy, obejmujące okolice pochwy i sromu. Mogą być one bardzo intensywne, powodując duży dyskomfort, szczególnie podczas codziennych aktywności. Swędzenie bywa tak uporczywe, że może prowadzić do podrażnień skóry i błon śluzowych.

Gęsta, biała wydzielina

W przypadku grzybicy pochwy wydzielina zmienia się na gęstą, białą i grudkowatą, przypominającą konsystencją serek twarogowy. Charakterystyczne jest, że nie towarzyszy jej intensywny zapach, co pozwala odróżnić grzybicę od infekcji bakteryjnych. Nietypowa wydzielina to jeden z pierwszych sygnałów, że mikroflora może być zaburzona.

Zaczerwienienie i opuchlizna sromu

Grzybica pochwy może powodować zaczerwienienie oraz opuchliznę w okolicach sromu. Stan zapalny sprawia, że skóra i błony śluzowe są bardziej wrażliwe na dotyk, co dodatkowo wzmaga dyskomfort.

Ból i dyskomfort podczas stosunku

Kobiety zmagające się z grzybicą pochwy często odczuwają ból podczas współżycia. Infekcja zmniejsza naturalne nawilżenie pochwy, przez co kontakt intymny może być nieprzyjemny i bolesny. Warto pamiętać, że grzybica pochwy bywa zakaźna, dlatego czasami zalecane jest równoczesne leczenie partnera, aby uniknąć nawrotów infekcji.

Pieczenie przy oddawaniu moczu

Infekcja może również powodować dyskomfort podczas oddawania moczu. Objaw ten bywa mylony z infekcją układu moczowego, ponieważ również wywołuje dyskomfort w trakcie mikcji. Jest to jednak wynik stanu zapalnego błon śluzowych pochwy, które reagują na kontakt z moczem.

Wczesne rozpoznanie infekcji pochwy jest kluczowe, ponieważ nieleczona grzybica może nawracać, a objawy mogą się nasilać.

Przyczyny grzybicy pochwy 

Przyczyny grzybicy pochwy mogą być różnorodne i najczęściej związane z zaburzeniami flory bakteryjnej. Do najczęstszych przyczyn należą:

Zaburzenia równowagi flory bakteryjnej pochwy

Naturalna mikroflora pochwy, składająca się głównie z pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus), pełni kluczową rolę w ochronie przed patogenami. Pałeczki kwasu mlekowego utrzymują kwaśne pH pochwy, co hamuje wzrost szkodliwych drobnoustrojów, w tym grzybów. Kiedy równowaga ta zostaje zaburzona, np. na skutek antybiotykoterapii, dochodzi do osłabienia flory ochronnej, co sprzyja rozwojowi drożdżaków i grzybicy.

Stosowanie antybiotyków

Antybiotyki, chociaż skuteczne w zwalczaniu chorób bakteryjnych, mogą jednocześnie niszczyć naturalne bakterie ochronne w pochwie. To sprawia, że grzyby z rodzaju Candida mogą się szybciej namnażać. W rezultacie, po kuracji antybiotykowej często dochodzi do rozwoju grzybicy pochwy. Dlatego zaleca się równoczesne stosowanie probiotyków ginekologicznych, które wspierają odbudowę flory bakteryjnej.

Zmiany hormonalne

Grzybica pochwy często pojawia się w okresach, kiedy poziomy hormonów w organizmie ulegają zmianie, np. podczas ciąży, w trakcie cyklu miesiączkowego lub w czasie menopauzy. Wysoki poziom estrogenów wpływa na wzrost poziomu glikogenu w pochwie, co stwarza idealne środowisko dla rozwoju drożdżaków. Kobiety stosujące środki antykoncepcyjne również mogą być bardziej narażone na grzybicę pochwy.

Obniżona odporność organizmu

Osoby z osłabioną odpornością, np. cierpiące na choroby przewlekłe (cukrzyca), czy przechodzące przez długotrwały stres, są bardziej podatne na infekcje grzybicze. Cukrzyca sprzyja wzrostowi poziomu cukru w wydzielinie pochwowej, co stanowi doskonałą pożywkę dla drożdżaków. Podobnie, długotrwały stres i zmęczenie mogą osłabić odporność, co sprawia, że organizm gorzej radzi sobie z utrzymaniem równowagi mikroflory.

Noszenie nieodpowiedniej bielizny

Bielizna wykonana z syntetycznych, nieprzewiewnych materiałów tworzy wilgotne i ciepłe środowisko, idealne dla rozwoju drożdżaków. Noszenie obcisłej bielizny czy rajstop również sprzyja rozwojowi grzybicy. Dlatego zaleca się noszenie bawełnianej bielizny, która pozwala skórze oddychać i pomaga w utrzymaniu właściwej higieny intymnej.

Niewłaściwa higiena intymna

Nadmierna lub niewłaściwa pielęgnacja intymna może zaburzać naturalną florę bakteryjną. Stosowanie agresywnych środków myjących, dezodorantów intymnych, a także irygacje pochwy mogą niszczyć pałeczki kwasu mlekowego, co otwiera drogę do rozwoju drożdżaków. Dla zdrowia pochwy najlepiej używać łagodnych płynów do higieny intymnej o niskim pH, które pomagają zachować równowagę mikroflory.

Zarażenie od partnera seksualnego

Grzybica pochwy, choć nie jest klasyfikowana jako choroba przenoszona drogą płciową, może być przekazywana między partnerami seksualnymi. Drożdżaki mogą przenosić się w trakcie stosunku płciowego, dlatego czasami zaleca się równoczesne leczenie partnera seksualnego, aby uniknąć nawrotów choroby.

Zrozumienie przyczyn grzybicy pochwy pomaga w skutecznym leczeniu oraz zapobieganiu nawrotom.

Rodzaje grzybicy pochwy

Grzybica pochwy wywołana przez Candida albicans

  • grzybica wywołana przez Candida albicans, najczęstsza forma

Jest to najczęstszy typ grzybicy pochwy, odpowiadający za około 80-90% wszystkich przypadków. Drożdżak Candida albicans jest naturalnym składnikiem flory bakteryjnej organizmu, jednak pod wpływem niektórych czynników może się nadmiernie rozmnażać. Do rozwoju grzybicy przyczyniają się m.in. obniżenie odporności, stres, antybiotykoterapia, zmiany hormonalne czy niewłaściwa pielęgnacja intymna. Objawy tego typu grzybicy obejmują swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie oraz białą, grudkowatą wydzielinę z pochwy. Zazwyczaj stosuje się leczenie preparatami przeciwgrzybiczymi dostępnymi bez recepty lub na receptę.

Grzybica pochwy wywołana przez Candida non-albicans

  • grzybica wywołana przez Candida non-albicans, rzadziej spotykana, ale trudniejsza w leczeniu

Infekcje pochwy wywołane przez inne szczepy, takie jak Candida glabrata, Candida tropicalis czy Candida krusei, są mniej powszechne, ale trudniejsze w leczeniu. Drożdżaki te są mniej podatne na standardowe leki przeciwgrzybicze, dlatego terapia wymaga często silniejszych preparatów lub dłuższego czasu leczenia. Objawy grzybicy wywołanej przez Candida non-albicans mogą być podobne do infekcji wywołanej przez Candida albicans, jednak często przebiegają łagodniej lub z mniejszym nasileniem objawów, co utrudnia ich wczesne wykrycie.

Nawracająca grzybica pochwy

  • nawracająca grzybica pochwy, częste nawroty 

Ten typ grzybicy pochwy dotyka kobiety, u których infekcja powraca co najmniej cztery razy w ciągu roku. Nawracająca grzybica pochwy może być spowodowana obniżoną odpornością, cukrzycą, stosowaniem antybiotyków lub hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Częste nawroty choroby wymagają bardziej kompleksowego podejścia do leczenia. Oprócz preparatów przeciwgrzybiczych stosuje się często probiotyki ginekologiczne, które pomagają odbudować naturalną mikroflorę, oraz zmianę nawyków higienicznych i żywieniowych, aby ograniczyć rozwój drożdżaków.

Grzybica pochwy u kobiet w ciąży

  • grzybica pochwy u kobiet w ciąży, wymaga specjalnego leczenia

Ciąża jest okresem, w którym zmiany hormonalne mogą sprzyjać rozwojowi grzybicy pochwy. Podwyższony poziom estrogenów oraz zwiększona wilgotność w pochwie tworzą idealne warunki dla rozwoju drożdżaków. Grzybica pochwy u w ciąży wymaga szczególnego podejścia, ponieważ nie wszystkie leki antygrzybiczne są bezpieczne dla płodu. Leczenie powinno być prowadzone pod nadzorem ginekologa, który dobierze odpowiednie preparaty dopochwowe, minimalizujące ryzyko dla matki i dziecka.

Grzybica pochwy bezobjawowa

  • grzybica bezobjawowa, przebiegająca bez wyraźnych symptomów

Czasami grzybica pochwy może przebiegać bez wyraźnych objawów, takich jak swędzenie, pieczenie czy wydzielina. W takich przypadkach kobieta może być nieświadoma zakażenia, co może prowadzić do jej przeniesienia na partnera lub pogorszenia stanu zdrowia, jeśli infekcja się rozwinie. Bezobjawowa grzybica pochwy bywa diagnozowana przypadkowo, np. podczas rutynowego badania ginekologicznego, i zwykle wymaga leczenia, aby zapobiec nawrotom i dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby.

Rodzaj grzybicy pochwy wpływa na przebieg leczenia, które powinno być dostosowane do specyficznych potrzeb pacjentki.

Czy grzybica pochwy jest zaraźliwa?

Grzybica pochwy może być przenoszona drogą płciową, ale nie jest klasyfikowana jako choroba przenoszona wyłącznie w ten sposób. Ryzyko zakażenia może wzrosnąć podczas kontaktu seksualnego z osobą, która jest nosicielem drożdżaków Candida, choć wiele osób nie wykazuje objawów. Ponadto, grzybica pochwy może być przenoszona przez wspólne przedmioty higieniczne oraz niewłaściwą pielęgnację osobistą, a także w wyniku zaburzenia flory bakteryjnej. Odpowiednia higiena, unikanie noszenia syntetycznych materiałów i dbanie o zdrowie mikroflory pochwy mogą pomóc w zapobieganiu infekcji.

Zarażenie grzybicą pochwy przez kontakt seksualny

Choć grzybica pochwy nie jest tradycyjnie traktowana jako choroba przenoszona drogą płciową (STD), możliwe jest, że infekcja może być przenoszona podczas kontaktu seksualnego. Drożdżaki, które wywołują grzybicę pochwy, są obecne w ciele większości ludzi, a u niektórych kobiet mogą się nadmiernie rozmnażać, powodując infekcję. Jeśli partner seksualny jest nosicielem tych drożdżaków, może przenosić infekcje w trakcie stosunku. W przypadku mężczyzn zakażonych grzybicą, objawy mogą obejmować podrażnienie, swędzenie lub zaczerwienienie w okolicach narządów płciowych, ale nie zawsze są one widoczne.

Warto zaznaczyć, że nie każda infekcja grzybicza przenosi się między partnerami seksualnymi, ale ryzyko jest większe, jeśli osoba ma osłabioną odporność, nie przestrzega zasad higieny lub ma nawracające infekcje.

Zarażenie grzybicą pochwy przez codzienną higienę i kontakt z zainfekowanymi przedmiotami

Grzybica pochwy może być również przenoszona przez kontakt z zainfekowanymi przedmiotami, takimi jak ręczniki, bielizna, czy produkty do higieny intymnej. Dlatego tak ważne jest zachowanie odpowiedniej pielęgnacji osobistej, szczególnie w miejscach publicznych, takich jak baseny, sauny, czy siłownie, gdzie wilgotne środowisko sprzyja rozwojowi grzybów.

Warto również pamiętać, że infekcje grzybicze mogą rozprzestrzeniać się poprzez używanie wspólnych przedmiotów higienicznych. Należy unikać pożyczania ręczników, bielizny czy innych akcesoriów osobistych, aby zminimalizować ryzyko zakażenia.

Zarażenie grzybicą pochwy w wyniku zaburzeń mikroflory

Grzybica pochwy nie jest zakaźna w tradycyjnym sensie, jak np. infekcje bakteryjne, jednak z pewnych powodów może pojawić się u osób, które są bardziej podatne na zmiany w mikroflorze pochwy. Na przykład, u kobiet po kuracjach antybiotykowych, w trakcie ciąży, przy obniżonej odporności lub cukrzycy, może dojść do zaburzenia równowagi flory pochwy, co stwarza idealne warunki dla rozwoju grzybów. W takich przypadkach, choć nie ma mowy o „zarażeniu” w klasycznym sensie, mogą wystąpić objawy drożdżycy pochwy w wyniku niekorzystnych zmian w organizmie.

Grzybica pochwy a noszenie wspólnych ubrań

Choć grzybica pochwy nie jest przenoszona przez normalny kontakt skóry ze skórą, niektóre osoby mogą być bardziej podatne na zakażenie w wyniku noszenia odzieży, która sprzyja nadmiernemu poceniu się i wilgoci, szczególnie w okolicach intymnych. Syntetyczne materiały, z których często produkowane są ubrania, mogą powodować utrzymywanie się wilgoci, co sprzyja rozwojowi drożdżaków. W takim przypadku nie jest to bezpośrednie zakażenie od osoby do osoby, ale raczej czynnik środowiskowy sprzyjający infekcji.

Grzybica pochwy a osłabiona odporność

Kobiety z osłabionym układem odpornościowym, np. w wyniku stosowania leków immunosupresyjnych, mogą być bardziej podatne na rozwój grzybicy pochwy, nawet jeśli nie miały kontaktu z osobą zakażoną. W takich przypadkach infekcja może rozwinąć się spontanicznie z powodu nadmiernego rozwoju drożdżaków w organizmie.

Leki na grzybicę pochwy bez recepty

Na rynku dostępne są różne leki bez recepty na grzybicę pochwy, takie jak:

Globulki dopochwowe do stosowania wewnętrznego:

Maści przeciwgrzybicze do stosowania zewnętrznego:

Doustne probiotyki ginekologiczne:

W Mojaapteka.pl leki dostępne są bez recepty. Wybierając preparat warto zwrócić uwagę na leki przeciwgrzybicze, które są odpowiednie dla danego rodzaju infekcji.

Kiedy warto udać się do lekarza w przypadku grzybicy pochwy?

Grzybica pochwy, czyli kandydoza pochwy, to powszechna infekcja intymna, która dotyczy wielu kobiet w różnym wieku. Choć objawy tej choroby można często leczyć samodzielnie za pomocą dostępnych bez recepty preparatów przeciwgrzybiczych, istnieją sytuacje, w których konsultacja z lekarzem jest niezbędna. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie drożdżycy są kluczowe, aby uniknąć powikłań i nawrotów infekcji. Nie należy lekceważyć objawów grzybicy.

  • Objawy nie ustępują mimo leczenia

Jeśli po zastosowaniu preparatów przeciwgrzybiczych objawy drożdżycy pochwy, takie jak swędzenie, pieczenie, biała wydzielina czy zaczerwienienie, nie ustępują lub wracają po krótkim czasie, może to świadczyć o niewłaściwym leczeniu lub o tym, że infekcja jest bardziej złożona. W takim przypadku konieczna jest wizyta u ginekologa, który przeprowadzi dokładną diagnozę i zaproponuje odpowiednią terapię. Może się okazać, że grzybica pochwy jest wywołana przez rzadziej spotykane szczepy drożdżaków, które wymagają innego rodzaju leczenia.

  • Nawracająca grzybica pochwy

Jeśli grzybica pochwy występuje częściej niż cztery razy w ciągu roku, mówimy o nawracającej grzybicy pochwy. Tego typu infekcja może wymagać bardziej zaawansowanego leczenia, które może obejmować długoterminową kurację przeciwgrzybiczą oraz stosowanie probiotyków w celu odbudowy naturalnej flory bakteryjnej pochwy. Nawracająca grzybica może być także oznaką osłabionej odporności organizmu, np. w wyniku cukrzycy, zaburzeń hormonalnych lub stosowania niektórych leków, takich jak antybiotyki. Konsultacja z lekarzem pozwala ustalić przyczyny nawrotów infekcji i zaplanować skuteczną terapię.

  • Ciężkie objawy, takie jak silne pieczenie lub ból podczas stosunku

Jeśli objawy grzybicy pochwy stają się szczególnie intensywne, na przykład pojawia się silne pieczenie, ból podczas stosunku płciowego lub nieprzyjemny zapach wydzieliny, należy udać się do lekarza. Silne objawy mogą świadczyć o rozwoju stanu zapalnego lub powikłań, które wymagają leczenia pod nadzorem specjalisty.

  • Kobiety w ciąży

Grzybica pochwy w ciąży to dość częsty problem, wynikający z hormonów oraz zmian w mikroflorze intymnej, które zachodzą w tym czasie. Jednak nie wszystkie środki przeciwgrzybicze są bezpieczne dla kobiet w ciąży. Jeśli kobieta zauważy objawy drożdżycy pochwy, powinna udać się do lekarza, który dobierze odpowiednie leczenie, dostosowane do jej stanu zdrowia i bezpieczeństwa płodu. Nieleczona grzybica pochwy w ciąży może prowadzić do powikłań, takich jak przedwczesny poród, dlatego nie warto lekceważyć objawów.

  • Zakażenie przenoszone na partnera seksualnego

Jeśli grzybica pochwy zostanie przeniesiona na partnera seksualnego, również on może potrzebować leczenia. Mężczyźni, którzy zostaną zakażeni drożdżakami Candida, mogą odczuwać swędzenie, zaczerwienienie, pieczenie lub podrażnienie w okolicach narządów płciowych. W takim przypadku warto udać się do lekarza, aby uniknąć nawrotów infekcji u obojga partnerów.

  • Zaburzenia hormonalne lub cukrzyca

Kobiety, które cierpią na zaburzenia hormonalne (np. stosowanie środków antykoncepcyjnych, menopauza) lub cukrzycę, mogą być bardziej podatne na grzybicze infekcje pochwy. W takich przypadkach warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże dobrać odpowiednie leczenie i wskaże, jak zarządzać tymi schorzeniami w kontekście profilaktyki grzybicy pochwy.

  • Kiedy objawy są nietypowe lub zaskakująco silne

Jeśli objawy grzybicy pochwy są nietypowe lub zaskakująco silne, takie jak krwawienie między miesiączkami, ból w dolnej części brzucha, gorączka lub zmiany skórne w okolicach sromu, może to wskazywać na inne schorzenie, takie jak infekcja bakteryjna lub choroba przenoszona drogą płciową (np. chlamydioza, rzeżączka). W takich przypadkach należy udać się do lekarza w celu postawienia trafnej diagnozy i rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

  • Brak poprawy po leczeniu lekami bez recepty

Leki przeciwgrzybicze dostępne bez recepty, takie jak globulki dopochwowe, maści czy kremy, są skuteczne w leczeniu łagodnych przypadków grzybicy pochwy. Jeśli jednak po ich zastosowaniu nie następuje poprawa, objawy nie ustępują lub pojawiają się nowe, bardziej nasilone, konieczna jest konsultacja z lekarzem. W takim przypadku lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak wymaz z pochwy, aby określić, czy infekcję wywołały drożdżaki Candida czy inny czynnik.

Wczesna diagnoza i skuteczne leczenie pomogą uniknąć nawrotów infekcji i powikłań zdrowotnych, dlatego warto skonsultować się z ginekologiem, gdy objawy grzybicy pochwy stają się niepokojące.

Kategorie